MIG (Metal Inert Gas) kaynağı ve TIG (Tungsten Inert Gas) kaynağı, gazaltı kaynak proseslerinin iki farklı türüdür. Her ikisi de koruyucu bir gaz atmosferinde gerçekleşir ve böylece kaynak bölgesinin oksijen ve diğer atmosferik gazlarla etkileşmesini önlerler. Ancak, bu iki yöntem arasında önemli farklar vardır.
1. Elektrot Tipi: MIG kaynağında, elektrot aynı zamanda kaynak teli olarak da işlev görür ve dolayısıyla sürekli bir tel beslemesi vardır. Bu tel, kaynak bölgesinde eriyerek metalin birleştirilmesine yardımcı olur. TIG kaynağında ise, tungsten elektrot kullanılır ve bu elektrot erimez. Bunun yerine, elektrot arkı oluşturmak için kullanılır ve kaynak bölgesini ısıtır. Eğer doldurma malzemesine ihtiyaç duyulursa, bu ayrı bir tel ile elle eklenir.
2. Kullanılan Gazlar: MIG kaynağında genellikle argon, CO2 veya argon-CO2 karışımları kullanılır. TIG kaynağında ise genellikle argon kullanılır.
3. Uygulama Alanları: MIG kaynağı, genellikle daha kalın malzemelerde ve üretim ortamlarında kullanılır, çünkü hızlı ve verimlidir. TIG kaynağı daha hassas ve temiz bir kaynak sağlar, bu nedenle daha ince malzemelerde ve daha hassas uygulamalarda (örneğin, havacılık veya otomotiv endüstrisi) kullanılır.
4. Beceri Gerekliliği: MIG kaynağı genellikle öğrenmesi daha kolaydır, çünkü operatörün sadece doğru hızda ve doğru açıda hareket etmesi gerekir. TIG kaynağı daha fazla beceri ve deneyim gerektirir, çünkü operatörün hem elektrodu kontrol etmesi hem de doldurma teli eklemesi gerekmektedir.
5. Kaynak Kalitesi: TIG kaynağı genellikle daha temiz ve daha yüksek kaliteli bir kaynak oluşturur. MIG kaynağı ise hızlıdır, ancak spatter (sıçrayan erimiş metal parçacıkları) oluşabilir ve daha kalın bir kaynak dikişi oluşturabilir.
6. Kaynak Pozisyonları: MIG kaynağı genellikle düz, yatay ve dikey pozisyonlarda gerçekleştirilebilir. TIG kaynağı daha zorlu bir süreç olduğu için genellikle düz veya yatay pozisyonlarda uygulanır.
7. Malzeme Uyumluluğu: MIG kaynağı genellikle çelik, paslanmaz çelik, alüminyum ve diğer metallerle kullanılırken, TIG kaynağı daha çok paslanmaz çelik, alüminyum, magnezyum, titanyum, cobalt, nikel alaşımları ve bakır alaşımları gibi hassas metallerle uygulanır.
8. İşlem Hızı: MIG kaynağı, bir elektrot ve dolgu materyali olan sürekli bir tel kullanıldığından, genellikle daha hızlı bir işlem sunar. TIG kaynağı ise daha yavaş bir süreçtir çünkü operatörün kaynak arkını el ile yönetmesi ve gerekirse dolgu materyalini eklemesi gerekir.
9. Kaynak Görünümü: TIG kaynağı genellikle daha estetik bir kaynak dikişi oluşturur. Daha düzgün ve temiz bir dikiş sağlar. MIG kaynağı ise genellikle daha düzensiz bir dikiş oluşturabilir, ancak bu genellikle estetik öneme sahip olmayan uygulamalarda sorun teşkil etmez.
10. Ekipman Karmaşıklığı: TIG kaynak ekipmanı genellikle MIG kaynak ekipmanına göre daha karmaşıktır. TIG, yüksek frekanslı başlatma, gaz lensleri, farklı boyutlarda ve şekillerdeki tungsten elektrotlar ve dolgu telleri gibi daha fazla bileşen içerir. MIG, torc, topraklama kelepçesi, gaz besleme ünitesi ve tel besleme mekanizması gibi daha az bileşen içerir.
11. Kalite Kontrol ve Muayene: TIG kaynağı, MIG kaynağına kıyasla genellikle daha iyi x-ışını kalitesi sağlar. Bu nedenle, x-ışını muayenesi gerektiren uygulamalarda tercih edilebilir. Öte yandan, MIG kaynağının daha hızlı ve verimli olması nedeniyle, yoğun üretim gerektiren durumlarda daha uygun bir seçenek olabilir.
12. Mekanik Özellikler: TIG kaynağı genellikle daha yüksek darbe dayanımına sahip kaynaklar oluşturur. Bu nedenle, yüksek sıcaklık veya basınç koşullarında çalışan parçalar için daha uygun bir seçenek olabilir. MIG kaynağı daha hızlı olmasına rağmen, oluşabilecek sıçramalar ve düşük darbe dayanımı, bazı uygulamalarda TIG kaynağının daha uygun olmasını sağlar.
13. Yüzey Hazırlığı: TIG kaynağı, MIG kaynağına göre daha temiz bir yüzey gerektirir. TIG kaynağına başlamadan önce, metal yüzeylerin yağ, kir, oksidasyon ve diğer kontaminantlardan tamamen arındırılması gerekir.
14. İş Güvenliği: Hem MIG hem de TIG kaynağı, yüksek sıcaklık ve elektrik akımı kullanımı nedeniyle belirli güvenlik riskleri taşır. Ancak, MIG kaynağı sırasında oluşan sıçramalar, göz ve cilt yaralanmalarına neden olabilir. Bu nedenle, MIG kaynağı sırasında uygun koruyucu ekipmanın kullanılması özellikle önemlidir.
15. Maliyet: Genellikle, TIG kaynak ekipmanı ve tüketim malzemeleri MIG kaynak malzemelerinden daha maliyetlidir. Ayrıca, TIG kaynağı daha yavaş bir süreç olduğu için, işçilik maliyetleri de daha yüksek olabilir.
Yine de, her iki yöntem de belirli durumlarda avantajlar sunar ve hangi yöntemin seçileceği genellikle işin gereksinimlerine ve kaynakçının deneyimine bağlıdır.
