TIG (Tungsten Inert Gas), ayrıca bilinen adıyla GTAW (Gas Tungsten Arc Welding), genellikle yüksek kaliteli ve temiz kaynak gerektiren uygulamalar için kullanılan bir ark kaynak işlemidir. Bu işlemin temel prensipleri şunları içerir:
Elektrik Arkı: TIG kaynağında, bir elektrik arkı, kaynak torkundaki tungsten elektrot ve iş parçası arasında oluşturulur. Bu, erime noktası çok yüksek olan ve erimeyen bir elektrottur.
Koruyucu Gaz: Kaynak bölgesini oksijen ve azot gibi atmosferik gazların zararlı etkilerinden korumak için inert bir gaz kullanılır. Genellikle argon veya argon-helyum karışımı kullanılır.
Metal İçerik: TIG kaynağında, genellikle ek bir dolgu metali kullanılır, ancak bazı durumlarda (autogenous or autogenic welding), dolgu metaline gerek yoktur. Dolgu metali, genellikle elle veya otomatik bir besleme sistemi aracılığıyla kaynak bölgesine uygulanır.
Isı Kontrolü: TIG kaynağı, yüksek ısı kontrolüne olanak sağlar. Bu, ince malzemelerin veya karmaşık birleştirmelerin kaynağını gerçekleştirirken oldukça kullanışlıdır.
Pozitif ve Negatif Kutuplar: TIG kaynak işlemi, doğru akım (DC) veya alternatif akım (AC) kullanabilir. DC genellikle çelik ve paslanmaz çelik kaynağı için kullanılırken, AC genellikle alüminyum ve alüminyum alaşımları kaynağı için kullanılır.
Temizlik: TIG kaynağı, çok temiz bir kaynak işlemidir. Inert gaz, kaynak bölgesini korur ve ark, metalin oksidasyonunu önler.
Ekipman: TIG kaynak işlemi, TIG kaynak makinesi, kaynak torku, tungsten elektrot, koruyucu gaz, gaz besleme ünitesi ve bazen bir su soğutma ünitesi gerektirir.
Teknik: TIG kaynağı, yüksek derecede beceri ve deneyim gerektirir. Kaynakçının bir eliyle torku kontrol ederken diğer eliyle dolgu metali beslemesi gerekmektedir. Ayrıca, arkın doğru uzunlukta tutulması ve doğru seyir hızının kullanılması önemlidir.
Uygulamalar: TIG kaynağı, özellikle paslanmaz çelik, alüminyum, magnezyum ve bakır alaşımları gibi metallerin kaynağı için kullanılır. Ayrıca, havacılık, otomotiv, bisiklet üretimi ve sanat eseri üretimi gibi yüksek kaliteli kaynak gerektiren uygulamalar için sıkça kullanılır.
Güvenlik: TIG kaynağı, yüksek sıcaklıklar ve yoğun ışık yayan bir ark kaynağı işlemi olduğu için, uygun kişisel koruyucu ekipmanın (PPE) kullanılması önemlidir. Bu, kaynakçının yüzünü, gözlerini ve vücudunu koruyan bir kaynak maskesi, kaynak eldivenleri ve önlüğü içerir.
TIG kaynağı, yüksek kalitede, düşük gözeneklilikli ve hemen hemen hiçbir spatter (metal sıçraması) olmadan sonuçlar üretebilir. Ancak, bu işlem yavaştır ve diğer kaynak tekniklerine göre daha pahalıdır. Ayrıca, uygulama yapılırken dikkatli bir şekilde yapılması gerekmektedir, çünkü kaynak bölgesi koruyucu gazın dışına çıktığında hızla oksitlenebilir ve kaynağın kalitesini düşürebilir.
